Voor de meeste christenen is zondag de rustdag. Toch zijn er wereldwijd miljoenen gelovigen die niet de zondag maar de sabbat als rustdag houden. En hun aantal groeit met duizenden per dag. Wat beweegt deze christenen tot die keuze?
Het antwoord op deze vraag heeft alles te maken met de relatie tussen de mens en zijn Schepper. Uit het scheppingsverhaal weten we dat alles wat God gemaakt had “zeer goed” was. Het kroonstuk van zijn schepping was de mens, die hij schiep naar “zijn evenbeeld”. De Bijbel zegt dat “God is liefde”(1 Joh.4:16). Vanzelfsprekend zijn wij niet identiek aan God, maar we lijken op hem. Hij heeft in ons eigenschappen en vermogens gelegd waardoor we een bewuste en gewilde relatie met hem kunnen hebben.
Als beelddragers van God berust onze relatie met hem op wederzijdse liefde. Maar hoe kunnen wij nu onze liefde voor God het beste in de praktijk laten blijken? Als hij het ons niet verteld had, zouden we er alleen maar naar kunnen gissen. Maar gelukkig heeft God ons zijn ‘verlanglijstje’ gegeven. Als we hem oprecht liefhebben, zullen we geen andere goden nalopen. Ook zullen we ons niet in aanbidding neerbuigen voor allerlei beelden. Vanzelfsprekend zullen we ook zijn heilige naam met gepaste eerbied gebruiken. Verder is het zijn wens dat wij elke week zullen stilstaan bij het feit dat hij zijn schepping in zes dagen heeft voltooid en voor ons de zevende dag als rustdag apart heeft gezet: “Houd de sabbat in ere, het is een heilige dag…. die gewijd is aan de Heer uw God; dan mag u niet werken…” (Exodus 20:8-11). Als wij Gods liefde willen beantwoorden, zullen we ons aan deze vier regels houden. Als wij ook liefde aan onze naaste willen betonen, hebben we daarvoor de andere zes geboden als richtlijn. Onze liefde ten opzichte van God wordt dus zichtbaar in het houden van zijn Tien Geboden.
Zowel in het Oude als in het Nieuwe Testament is de relatie tussen God en de mens gefundeerd in de liefde. God is liefde én hij is onveranderlijk (Jak.1:17). Maar de mens is vaak wispelturig. Zo zien we dat de Heer ons van tijd tot tijd weer aan dat fundamentele beginsel moet herinneren. Ten tijde van het Oude Testament was de boodschap van Mozes aan het volk Israël: “Heb daarom de Heer lief met hart en ziel en met inzet van al uw krachten” (Deut.6:5). Ten opzichte van de medemens mochten ze geen haat hebben of wrok koesteren: “Heb je naaste lief als jezelf. Ik ben de Heer” (Lev.19:18). Ook in het Nieuwe Testament leert onze Heer dat liefde tot God tot uitdrukking komt in het houden van zijn geboden. Hij wijst de Farizeeën erop dat Mozes het “grote en eerste gebod” en “het tweede daaraan gelijk” van God heeft ontvangen (Mat.22:34-40). De apostel Johannes had goed begrepen dat de relatie tussen God en de mens bestaat uit liefde van Gods kant en wederliefde van onze kant: “God is liefde. Wie in de liefde blijft, blijft in God, en God blijft in hem…. Wij hebben lief, omdat God ons het eerst heeft liefgehad ” (1 Joh.4:16,19). Door de eeuwen heen is de liefde van God voor ons, en onze wederliefde tot hem, de basis geweest van de relatie tussen de Schepper en zijn “evenbeeld”.
In de hemel wordt God geëerd en geprezen voor zijn liefde en scheppingsmacht. In de Openbaring lezen we dat Johannes in geestvervoering werd meegevoerd naar de hemelse troonzaal. Daar hoort en ziet hij hoe de wezens die rondom de troon van God staan hem “lof, eer en dank” brengen voor de verlossing van zondaren door het bloed van het Lam (Openb.5: 8-10). Onder hen bevinden zich de “vierentwintig oudsten”. Zij prijzen God omdat hij alles geschapen heeft: “U komen alle lof, eer en macht toe, Heer, onze God, want u hebt alles geschapen: uw wil is de oorsprong van alles wat er is” (Openb.4:10-11). De eer en aanbidding die God in de hemel ontvangt, komen hem als Schepper ook toe hier op aarde.
God richt een oproep tot zijn schepselen op aarde om zich aan te sluiten bij de lofprijzing van de hemelbewoners. Kort voordat de grote strijd tussen goed en kwaad haar einde nadert, richt God nog éénmaal een oproep tot deze wereld om hem als Schepper te erkennen. Johannes ziet dit in een van zijn visioenen: “Toen zag ik opnieuw een engel, die hoog in de lucht vloog… Luid riep hij: Heb ontzag voor God en geef hem eer… Aanbid hem die hemel en aarde, zee en waterbronnen geschapen heeft” (Openb.14:7). De boodschap van deze engel is een directe verwijzing naar het scheppingsverhaal uit Genesis. Het is tevens een indirecte verwijzing naar het vierde gebod.
Waarom miljoenen christenen de sabbat als rustdag houden? Zij realiseren zich dat onze liefde tot God niet volledig tot zijn recht kan komen als we ons slechts houden aan negen van de tien geboden. Ook het vierde gebod hoort erbij. Ten eerste erkennen zij door het vieren van de sabbat openlijk het gezag van God als Schepper van hemel en aarde. Ten tweede, wie zegt dat hij God liefheeft, moet zich aan zijn geboden houden. Eén van die geboden is het sabbatsgebod. Om deze twee redenen hebben al deze christenen gekozen voor de sabbat als rustdag. In die keuze weten zij zich bevestigd door de oproep van de engel uit Openbaring 14:7. Sabbatvieren is daarom voor miljoenen christenen een teken van hun eerbied voor en liefde tot God, de Schepper van hemel en aarde.
Laurens Joosse, december 2018